20 Kasım 2013 Çarşamba

linux ve satranç

Linux kullanmaya başladığımda aklımdan geçen en önemli şey acaba kullandığım programların linux karşılıklarını bulup bulamayacağımdı.  Aslında hemen olmasa da aradıklarımı ve hatta daha iyilerini çok kısa zamanda bulmuştum. zaten 2007 den beri bilgisayarımda linux kurulu olmasının sebebi de budur. Yani aradığım herşey burada var ve artık windows kullanmaya hiç ihtiyacım yok.




Ama bazı insanlar için alışkanlıklardan vazgeçmek her zaman kolay  olmuyor. Bende windows ortamında kullandığım chessbase ve fritz programlarının karşılığı olabilecek bir program arayışını uzun süre sürdürdüm.

Öncelikle satranç programları gui+engine ikilisi ile çalışmaktadırlar. şimdi bunları sizlere kısaca açıklamak istiyorum. Gui: grafik arayüz demektir. Engine : motor demektir. ücretli ve ücretsiz olarak geliştirilen yüzlerce gui ve engine var. ama biz bu yazımızda açık kaynak olanları inceleyeceğiz.

linux dünyası satranç konusunda da çok geniş. :Yüzlerce motor açık kaynak olarak geliştiriliyor.

Öncelikle wine kullanmak istemediğinizi ve linux mimarisine uygun yazılımlar kullanmak istediğinizi varsayıyorum.

Amaçlarım :


  1. bilgisayara karşı satranç oynayabilmek
  2. internette gerçek kişilere karşı oynayabilmek (mynet olmasın mynettekiler motor kullanarak oynuyorlar)
  3. oynadığım oyunları analiz edebileyim nerelerde hata yaptığımı bulayım ve data base oluşturabileyim hatta öğrencilere satranç anlatırken kullanabileyim oklar çizebileyim  konumlar kurabileyim 
Eğer bu kadar amaç bize yeterse amacımıza uygun yazılımları anlatmaya başlayalım.

1. Bilgisayara karşı satranç oynamak isterseniz size tavsiyem pychess olacak.


Artıları :
  1. basit ve sade kullaımı
  2. motorun gücünü ayarlayabilme
  3. istediğiniz motoru kullanabilme (sisteminizde kurulu olmalı)
  4. pgn dosyalarını açabilme
  5. fics e bağlanabilme
  6. çözümleme ve ters analiz yapabilme yeteneği 
  7. analiz ve çözümlemelerde renkli ok ile göstermesi çok güzel
Eksileri:
  1. görünümünü istediğiniz gibi değiştirmek çok kolay değil bize fazla seçenek vermiyor(aslında kendi görüntüsü de güzel yani)
  2. analiz ve ters analiz modunu açarsanız işlemciyi sömürüyor.
Eğer pychess kurmak isterseniz paket yöneticisinden aratmanız yeterli olur. konsoldan kurulum yapmak isterseniz aşağıdaki kodu yazıp şifrenizi girmek yeterli olur.
sudo apt-get install pychess

Ancak benim size bir tavsiyem var. Depolardaki sürümü kullanmak yerine geliştirme sürümünü kullanmanız  daha iyi. geliştirme sürümünde bir çok hata giderilmiş. fics için bir konsol eklenmiş. Artık komut sıkıntısı çektirmiyor. oyun arama grafiği mükemmel çalışıyor. 

Geliştirme sürümü için http://pychess.org/news/ adesini ziyaret edin ve en son geliştirme sürümünü kurun. inanın çok zevk alacaksınız.

2.internette gerçek kişilere karşı oynamak istiyorsanız size önerim eboard 

Artıları : 
  1. fics ile mükemmel uyum
  2. kafa karıştıracak özellikleri yok
  3. Komut satırı her daim yanınızda 
  4. seek grafik mükemmel çalışıyor.
  5. sunucudaki oyunları görebileceğiniz bir ekranı da var 
  6. görünümü gayet fazla özelleştirilebiliyor. 
  7. animasyonlar ile taş hareketlerini canlanırmışlar bu güzel.
  8. sisteminizdeki motorların gücünü ayarlayabilir onlarla da oynayabilirsiniz
  9. en çok kullandığınız komutlar için kısayol oluşturabilirsiniz
  10. kendi pozisyon kurgunuzu yapabilir ve oyunu motora karşı oynayabilirsiniz
Eksileri :
  1. analiz yaptırabileceğiniz bir menüsü var diyor ama ben bulamadım
  2. fics parolanızı ve adınızı kaydetmiyor her bağlantıda tekrar elle girmek zorunda kalabiliyorsunuz. Ama ben çözümü buldum adınız ve şifreniz için kısayol oluşturabilirsiniz
  3. mesaşlaşmalar komut ekranından geliyor buda muhabbetinizin kulağına su kaçmasına neden oluyor
eboad kullanmak isterseniz paket yöneticisinden kurabilir yada konsoldan 


sudo apt-get install eboad 

yazarak şifrenizi girmeniz yeterlidir.

3 Analiz yapıp oyunlarımı incelem istiyorum derseniz size önerim scid vs pc 




Scid vs pc mükemmel bir program aynı zamanda benim favorim.

depolarda scid adında bir program var ama o program bu değil.  scid vs pc programı scid programının düzeltilmesi ve yeni özellikler eklenmesi ile sunuluyor.

ben uzun zaman scid kullandım ama scid vs pc kullandıktan sonra scid programından daha iyi olduğuna karar verdim.
ama kurulum yapana kadar da göbeğim çatlamak üzereydi. çünkü bağımlılıkları kurulumda can sıkabiliyor. 

Artıları : 
  1. bilgisayara karşı oynayabilirsiniz.
  2. fics e bağlanabilirsiniz
  3. analiz yapabilirsiniz
  4. komut ekranı kusursuzdur eboard gibi
  5. açılış kitabı kullanabilirsiniz
  6. konum kurabilir ve konumu oynatabilir veya analiz ettirebilirsiniz
  7. öğrencilere anlatırken oklar cizebilir veya diğer şekiller ile not alabilirsiniz. (eğer bir satranç eğitim videosu hazırlamak istiyorsanız mükemmel özellikleri sizi bekliyor)
  8. satranç anlatma programı olarak kullanabilirsiniz
  9. elo hesaplayabilirsiniz
  10. database oluşturabilir rating hesaplayabilirsiniz.
  11. pgn dosyaları oluşturabilir ve okuyabilirsiniz (hatta pgn dosyalarını en hızlı okuyan programdır.
  12. içinde size soru hazırlayan bir bölüm var eğlenceli problemler üretiyor.
  13. motorları yarıştırabilirsiniz
vs vs daha bir çok sayamadığım özelliği var kesinlikle denemelisiniz

Eksileri : 
  1. fics için kısayol belirleyemiyorsunuz
  2. fics ile bütün iletişim konsol ekranında kayıp giden yazılardan bilgileri yakalamak zor olabiliyor
  3. mesajlaşma da konsol ekranında olduğu için muhabbetinizin kulağına su kaçabilir.
bu kadar özellikten sonra bu programı kurulmasına geçelim.

KURULUM

Öncelikle bilgisayarımısa scid programını kuralım

sudo apt-get install scid 

daha sonra bağımlılıkları tamamlayalım

sudo apt-get install tcl8.5-dev
sudo apt-get install tk8.5-dev
sudo apt-get install fruit
sudo apt get install phalanx

daha sonra scid programını kaldıralım

sudo apt-get remove scid



http://scidvspc.sourceforge.net/ adresinden sistemimize uygun programı indirelim ve kurmak istediğimiz yere paketi ayıklayalım

daha sonra konsolu ayıkladığımız paketin içinede açalım  sonra aşağıdaki komutları surası ile girelim


 ./configure 
sudo make install

Eğer bu adımda ucbirimde g++ : command not found şeklinde bir hata alırsanız önce derleyiciyi kurmanız gerekecek. Korkmayın ve aşşağıdaki komutu girin. Sonra bir yukarıdaki adımları tekrar deneyin

sudo apt-get install build-essential


artık scid vs pc programı kuruldu. Klasörün içinden scid dosyasını çalıştırarak programı başlatabilirsiniz. isterseniz masa üstüne kısayol da oluşturabilirsniz.









14 yorum:

  1. Selamlar İsmail Bey. Bilgiler için çok teşekkürler. Sitenize Linux Mint forumdaki bağlantı ile ulaştım. Bir Linux ve satranç sever olarak çok beğendim. Yalnız bir şey var, Scid vs PC kaynaktan kurulumda g++ paketini de istiyor haberiniz olsun.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. merhaba hakan bey bende ilginiz için çok teşekkür ederim. sistemimde build-essential paketi kurulu idi. sürekli derleme yaptığımdan ilk kurulumda yüklediğim paketler arasında. bu nedenle gözden kaçırmışım hemen ekliyorum. Bu arada eğer ilgilenirseniz bir maç yapabiliriz. Ne dersiniz. Birde satranç konusunda yazmak isterseniz bloğu beraber yürütebiliriz.

      Sil
    2. satranci bende cok severim. acikcasi cok guzel ve verimli bir yazi olmuş eğer isterseniz benim sitemde sınırsiz ve ucretsiz yazabilirsniz. maç da yapabilirz bu arada
      epostam systmrrr@gmail.com
      sitem pasha.ist
      henuz yeni actim.
      teskkrlr

      Sil
    3. tesekkürler sağolun bu aralar cok yoğun geçiyor yazmak için fırsat bulamıyorum desem yeri. ama oyun oynayabiliriz görüşmek üzere

      Sil
    4. Bu yorum bir blog yöneticisi tarafından silindi.

      Sil
  2. Problem çözdüren bir program arıyordum. Yazınızdan hareketle hem Scid'i hem de phalanx'ı software center'dan indirdim. Ama Play > COMPUTER - PHALANX menüsünü göremedim (Ubuntu 14.04/64 bit)

    Ayrıca UCI engine defined gibi bir hata veriyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhabalar

      scid yerine scid vs pc programını kurmanız daha iyi olacaktır. Çünkü depodaki scid programının maalesef birçok hatası var. Bu durumda onlardan biri olabilir. Aynı zamanda depodan edindiğiniz sürüm maalesef fics e de bağlanmıyor. Yukarıda anlattığım şekilde scid vs pc programını kurabilirsiniz. ayrıca analiz yapmak için sadece phalanx motorunu kullanmanıza gerek yok. dünyaca ünlü stockfish yada gnuchess motırunu da kullanabilirsiniz. Eğer yapamadığınız konular olursa o bir sonraki yazımı o konuda da yazabilirim
      umarım yardımcı olabilmişimdir. Bol satrançlı günler diliyorum

      Sil
    2. bu arada artık scid vs pc programını kurmak için tcl8.6 ve tk8.6 Paketlerini kurmanız gerekli. eğer yapamazsanız tekrar yardımcı olacağım

      Sil
    3. Komutları sırası ile girdim. Ancak olmadı. Aldığım hata mesajlarından anladıklarım doğru ise :
      " Location of "tcl.h": not found
      Location of "tk.h": not found
      Location of Tcl 8.6 library: /usr/lib/x86_64-linux-gnu
      Location of Tk 8.6 library: /usr/lib/x86_64-linux-gnu
      Location of X11 library: /usr/lib/x86_64-linux-gnu
      Checking if your system already has zlib installed: yes.

      Not all settings could be determined! See above for details.

      src/tkscid.h:58:17: fatal error: tcl.h: No such file or directory
      #include
      ^
      compilation terminated.
      make: *** [src/stored.o] Error 1"

      tcl.h/tk.h/ ve 8.6 sürümleri kurulu.

      Neyi yanlış yaptığımı bilmiyorum. Galiba bir hayırsever paket haline getirse iyi olacak :))


      Çalışmalarınızda başarılar...

      Sil
    4. isterseniz ubuntu tr forumalrında bir başlık açın orada çözelim probleminizi yada isterseniz uzak masaüstü bağlantısı yapabiliriz

      Sil
    5. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    6. Saatler garip? Bilgisayarla yorum saatleri birbirini tutmuyor. Bu durumda online buluşabilmek zor.

      Belki foruma yazarım.

      Bu arada satranç ve Ubuntu ile ilgili başka türkçe kaynak olmadığı için sizi tebrik ederim.

      Ben "Beyaz oynar üç hamlede mat eder" kabilinden problem çözerken bilgisayara karşı oynamak için ilgilenmiştim. Eğer bu program için "..for dummies" veya "for idiot.." tarzında türkçe açıklayıcı bir yazı veya pdf dosyası hazırlarsanız benim gibi iddiasız insanlar bile faydalanabilir. :))

      Tebrik ve teşekkürlerimle...

      Sil
    7. iltifatınız için çok teşekkür ediyorum. sağolun varolun. Bu hayatta ki en büyük isteklerimden biri özgür yazılımın tüm dünyada daha da yaygınlaşması. Ancak malum türkiye şartları ve eğitim kalitesi bunu ülkemizde mümkün kılmıyor. Bizim için maalesef çaldıklarımız daha değerli oluyor.

      pratik yapmak için scid vs pc gerçekten mükemmel bir program. özellikle kendi içindeki mat problemleri sizin bu ihtiyacınızı karşılıyor. Bu arada estafurullah diyorum :) kimseye o sıfatları yakıştırmak istemem.
      ama en kısa zamanda bir sonraki yazımı isteğiniz doğrultusunda hazırlayacağım. merak etmeyin. abone olarak yeni yazılarımdan direk haberdar olabilirsiniz.

      bu arada ubuntu yada mint forumlarında konu açarsanız ilk ben yardım edeceğim söz veriyorum

      ben de size ve nazik dilinize karşı sonsuz şükranlarımı iletiyoru ve geri bildirim yaptığınız için çok teşekkür edeiyorum

      Sil
  3. Bu yorum bir blog yöneticisi tarafından silindi.

    YanıtlaSil